Zbiornik Niewiadoma

dla rozwoju Mazowsza

Zbiornik wstępny Kupientyn
Zbiornik wstępny Kupientyn

W 2013 roku zakończono realizację inwestycji polegającej na stworzeniu zespołu zbiorników wodnych na terenie Gminy Sabnie. Został oddany do użytku budowany od 2010 roku główny element – Zbiornik Niewiadoma. W latach 2002-2004 wybudowano zbiornik wstępny w miejscowości Kupientyn-Kolonia.

Zbiornik Niewiadoma pełnił będzie następujące cele:

1. Retencja wód powierzchniowych z możliwością wykorzystania ich dla zaspokojenia aktualnych potrzeb regionu, a przede wszystkim w dziedzinie potrzeb rolnictwa

W związku z niekorzystnymi warunkami klimatycznymi subregionu siedleckiego oraz dużą potrzebą poprawy stosunków wodnych na obszarach rolniczych retencjonowanie wód, które służyć powinny przede wszystkim rolnictwu jest ze wszelkich miar uzasadniona. Dogodne warunki topograficzne a także korzystne położenie zbiornika głównego w dolinie w stosunku do trenów, na których prowadzone mogą być nawodnienia użytków zielonych uzasadnia tą potrzebę.

2. Ochrona środowiska przyrodniczego, poprawa czystości wód powierzchniowych, powstrzymywanie erozji wodnej

Magazynowanie wód powierzchniowych, odpływających dotychczas jałowo do rzeki Bug skutecznie powstrzyma postępującą degradacją walorów ekologicznych doliny. Przy istniejących obecnie stosunkowo dużych spadkach dna rzeki Cetyni, a równocześnie znacznej podatności na erozję gruntów budujących dolinę, następuje ucinanie się w jej dno koryta rzeki. Poziom wód gruntowych na terenach położonych w sąsiedztwie doliny obniża się znacząco. Podniesienie go w wyniku realizacji inwestycji na długości zbiornika głównego oraz na odcinku zbiornika wstępnego znacząco poprawi stosunki wodne gleb rejonu zalewu.

Przewiduje się również uzyskanie istotnej poprawy czystości wód powierzchniowych. Zbiornik wstępny (górny) jest głównym elementem inwestycji służącym temu celowi. W jego czaszy gromadzić się będą namuły, śmieci i nieczystości, prowadzone z górnej części zlewni. Będzie mieć to duże znaczenie dla większego, jak teren gminy Sabnie, obszaru.

3. Ochrona przeciwpowodziowa doliny rzeki Cetyni na jej środkowym i dolnym odcinku

Obydwa zbiorniki posiadać będą własną retencję oraz rezerwę powodziową, co pozwoli magazynować pewną objętość fali kulminacyjnej i opóźniać gwałtowność jej przemieszczania się w dół rzeki. Łączna wielkość rezerwy powodziowej obydwu zbiorników wyniesie 0.315 mln. m³.

4. Hodowla ryb

Zakłada się umożliwienie sportowego wędkowanie z pomostów, brzegów lub łodzi.

5. Rekreacja, sporty wodne, wypoczynek miejscowej ludności

Zbiornik główny Niewiadoma może być wykorzystywany jako obiekt służący mieszkańcom najbliższych wsi oraz osiedli położonych dla rekreacji, uprawiania sportów wodnych, wypoczynku zorganizowanego lub sobotnio – niedzielnego. Może on służyć wędkarstwu sportowemu, pływaniu kajakami lub łodziami wiosłowymi, uprawianiu windsurfingu itp. W okresie zimy pokryty lodem akwen, w strefie przybrzeżnej, może służyć łyżwiarzom. W ramach realizowanej inwestycji przewidziano budowę sztucznej plaży.

W sąsiedztwie kompleksów leśnych, oddalonych od skupisk zabudowań i źródeł hałasu będzie istniała możliwość obserwowania i podziwiania przyrody (głównie ptaków) oraz spacerów.

6. Ochrona przeciwpożarowa

Oba zbiorniki będą źródłem wody, która może być wykorzystywana w ochronie przeciwpożarowej okolicznych zabudowań i zwartych kompleksów leśnych

7. Podniesienie walorów krajobrazowych i estetycznych obszaru Gminy Sabnie

Powstałe sztuczne jezioro na terenie Gminy Sabnie będzie ozdobą krajobrazu podnoszącą jego walory estetyczne. Utworzą się nowe zespoły  roślinne. Zadrzewienia i zakrzaczenia upiększą otoczenie. Powstanie środowisko roślinności wynurzonej trzcin i tataraków, roślinności pływającej i zanurzonej. Wody te ozdobią ptaki zalatujące lub gniazdujące na nadbrzeżnych drzewach i w szuwarach.

8. Poprawa mikroklimatu w bezpośrednim sąsiedztwie zbiornika głównego

Klimat lokalny w bezpośrednim sąsiedztwie zalewu ulegnie korzystnym zmianom. Stosunkowo największy będzie więc wpływ zbiornika we wschodniej części zalewu, przy zaporze czołowej. Latem uciążliwość klimatu będzie mniej odczuwalna. Poprawi to samopoczucie mieszkańców najbliższych wsi oraz osób przebywających w okolicy zbiornika.

9. Aktywizacja gospodarcza regionu

Wymienione powyżej funkcje obiektu i jego korzystne oddziaływanie na otoczenie w sposób bardzo istotny sprawią, że wzrośnie atrakcyjność terenu inwestycji, co może mieć znaczny wpływ na aktywizację gospodarcza regionu. Jej skutki (zwiększony ruch turystyczny) odczuwalne będą przede wszystkim przez miejscową ludność. Inwestycja przyczyni się do rozwoju agroturystyki.

Parametry zbiornika głównego:

powierzchnia zalewu przy NPP – 42,22 ha
poziom piętrzenia NPP – 141,25 m npm
pojemność zbiornika przy NPP – 1,14 mln m3
średnia głębokość zbiornika – 2,7 m
maksymalna głębokość zbiornika – 6,85 m
długość linii brzegowej zbiornika – 5,9 km

W ramach inwestycji powstały następujące obiekty:

  • zapora czołowa długości 500 m, maksymalnej wysokości 7,85 m
  • czasza zbiornika, zajmująca powierzchnię dna doliny, na długości 3,8 km na obszarze 42,22 ha
  • budowla upustowa, monolityczna żelbetowa, wysokości piętrzenia 6,85 m, o łącznej kubaturze betonu – 858 m3
  • nowy odcinek linii napowietrznej średniego napięcia 15 kV poza obszarem zalewowym zbiornika – 1,2 km
  • nowa linia napowietrzna niskiego napięcia – 1,35 km
  • budowle, urządzenia i obiekty towarzyszące

Ponadto w ramach realizacji projektu zakupiono lekki samochód ratownictwa wodnego oraz ponton RIB z silnikiem i lawetą:

zbiornik

Poglądowa mapa

Projekt „Budowa zbiornik retencyjny Niewiadoma, obiekt Zbiornik główny Niewiadoma” jest współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Priorytetu IV „Środowisko, zapobieganie zagrożeniom i energetyka”, Działania 4.4 „Ochrona przyrody, zagrożenia, systemy monitoringu” Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013.

Tytuł projektu: „Budowa zbiornika retencyjnego Niewiadoma, obiekt Zbiornik główny Niewiadoma”
Inwestycja zrealizowana została w okresie: 01.06.2009 r. – 31.08.2013 r.
Całkowity koszt realizacji projektu – 14 305 914,14 zł
Wysokość dofinansowania – 85%
Beneficjent – Gmina Sabnie

Informacje źródłowe na temat Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego 2007-2013 znajdują się na stronie: www.mazowia.eu.

Kronika budowy

2010

2011

Filmy z budowy

dla rozwoju Mazowsza

Skip to content