MIEJSCA PAMIĘCI – materialne świadectwo wydarzeń szczególnych dla społeczności lokalnej i narodowej tożsamości. To temat XXII Sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży.
Wśród osób, zdarzeń, miejsc na terenie gminy Sabnie jest Helena Mniszek . Pisarka, która część życia spędziła tu – na Podlasiu. Jej pamięci poświęcony jest pomnik przed Urzędem Gminy Sabnie. Odsłonięcia dokonał ówczesny Wójt Gminy Piotr Kalinowski w 2002 roku. Tego dnia zostało nadane również imię Publicznemu Gimnazjum w Sabniach, zaś Publicznej Szkole Podstawowej w 2007r.
Kim była Helena Mniszek i jak znalazła się w Sabniach?
Helena Mniszek urodziła się w 1878 roku w Kurczycach na Wołyniu. Otrzymała bardzo staranne wychowanie od rodziców. Władała czteroma językami. Była pisarką, napisała m.i.n utwór „Trędowata”, który podbił serca czytelników. Podczas wojny Mniszkówna chciała się schronić przed zamieszkami i postanowiła przyjechać do siostry, która mieszkała w Sabniach. Owocem tego pobytu jest powieść „Sfinks”. Jej utwory pełne romantyzmu, opiewały również piękno Podlaskiej ziemi, przepełnione były patriotyzmem.
Fragmenty dworku siostry Heleny Mniszek zachowały się do dziś. Jego pozostałości są na prywatnej posesji w Sabniach.
W herbie Gminy Sabnie widnieje otwarta książka, upamiętniająca twórczość Heleny Mniszek. Pisarka zmarła 18 marca 1943r. w Sabniach. Została pochowana w Zembrowie (Gmina Sabnie) na rodzinnym cmentarzu Tchórznickich obok Kaplicy Trębickich. Co roku uczniowie Zespołu Szkół w Sabniach starają się utrzymać porządek na cmentarzu, zapalają znicze.
Postać pisarki jest żywa w pamięci mieszkańców dzięki również twórczości współczesnej poetki Lucyny Maksimiak, która będąc małą dziewczynką, spotykała pisarkę. W dorosłym życiu fascynowała się jej twórczością. Ku jej czci napisała wiersz „ Do Heleny Mniszek” z okazji nadania imienia szkole w 2002 roku. Wiersz został opublikowany w tomiku wierszy. Kolejnym elementem pamięci o pisarce jest skwerek za Urzędem Gminy odsłonięty w 2014 roku przez obecnego Wójta Ireneusza Piotra Wyszyńskiego, pamiątkowe tablice, kącik patrona w szkole wraz z drzewem genealogicznym.
W czerwcu zostanie otwarta Izba Pamięci w Domu Parafialnym w Zembrowie.
